KONIE
Koń został udomowiony prawdopodobnie na terenie północnego Kazachstanu około 3,5 tys. lat p.n.e.
Przodkami koni orientalnych, od których pochodzą konie gorącokrwiste, były prawdopodobnie koń Przewalskiego i tarpan; konie zimnokrwiste pochodzą natomiast od konia leśnego z Północnej Europy. Koń Przewalskiego jest obecnie jedynym przedstawicielem gatunku koni dzikich. Rasa konik polski wykazuje bardzo duże podobieństwo do tarpana, lecz nie jest genetycznie tą samą rasą (chociaż poza Polską koniki polskie bywają określane mianem tarpan). W styczniu 2007 zespół naukowców z Massachusetts Institute of Technology i Uniwersytetu Harvarda poinformował, że stworzył wstępną mapę genomu konia.
Niegdyś najpopularniejsze zwierzę pociągowe, następnie wyparte przez maszyny (zob. traktor, kombajn). Dziś używany w celachrekreacyjnych i sportowych, jako zwierzę pociągowe – jedynie w biedniejszych gospodarstwach. Przeciętna długość życia koni wynosi 25-30 lat. Wysokość konia mierzy się w kłębie specjalną laską zoometryczną.
Chody konia
Wśród naturalnych chodów konia rozróżnia się (w kolejności według prędkości):
- step –chód
czterotaktowy; koń stawia nogi w kolejności: lewa tylna, lewa przednia,
prawa tylna, prawa przednia. Rodzaje stępa: swobodny, pośredni,
wyciągnięty.
- kłus – chód
dwutaktowy, koń stawia dwie nogi po przekątnej (prawa przednia i lewa
tylna, lewa przednia i prawa tylna). Rodzaje kłusa: roboczy, pośredni,
zebrany, wyciągnięty. Z punktu widzenia jeźdźca w rekreacji
wyróżniamy: kłus anglezowany, ćwiczebny (pełny siad) lub w półsiadzie.
Kłusaki mają również kłus szybki, który u innych koni
nazywamy już galopem. W jeździe rekreacyjnej oraz sportowej jeździec anglezując, powinien podnosić się z siodła w momencie, gdy koń stawia przednią, zewnętrzną nogę. W konkursach ujeżdżeniowych na czworoboku od klasy P stosuje się tylko kłus ćwiczebny.
- galop – trzytaktowy
chód konia (źle ułożone konie czasem galopują czterotaktem), koń
stawia najpierw nogę tylną, potem dwie nogi po przekątnej, a następnie
przednią prowadzącą – w zależności więc od tego, która
noga stawiana jest jako ostatnia, rozróżnia się galop na lewą i
prawą nogę. Rodzaje galopu: roboczy, pośredni, zebrany i wyciągnięty.
Można galopować w półsiadzie lub w pełnym siadzie.
Koń powinien galopować na tę samą nogę, w którym kierunku idzie
(w lewo – na lewą, w prawo – na prawą). Jeśli tak nie jest,
a jest to zamierzone, mówi się, że jeździec prowadzi konia kontrgalopem. Jazda kontrgalopem jest trudnym technicznie elementem, bowiem utrudnia koniowi zachowanie równowagi. Jeśli kontrgalop nie był zamierzony to nazywamy go galopem fałszywym.
- cwał- jest
najszybszym rodzajem chodu. Koń stawia nogi w kolejności: lewa tylna,
prawa tylna, lewa przednia, prawa przednia, lub odwrotnie, po czym
następuje faza lotu (na animacji).
Ten chód jest używany w wyścigach konnych.
Każdy
z wymienionych powyżej chodów ma dwa rodzaje (tempa): szybki i
wolny, i można w nim wprowadzać modyfikacje, takie jak skracanie czy
wydłużanie kroku.